Τα κατάγματα των σπονδύλων οφείλονται σε δύο βασικά αίτια:
α) Τραυματισμός (πτώση, αυτοκινητιστικό ατύχημα κλπ.)
β) Οστεοπόρωση
Ένα σπονδυλικό κάταγμα συνήθως συνοδεύεται από άλγος στην πλάτη/ μέση, ή άλγος το οποίο αντανακλά στα κάτω άκρα. Σπάνια, μπορεί να συνοδεύεται από διαταραχές της αισθητικότητας (μούδιασμα) και της κινητικότητας (αδυναμία/ παράλυση) του κάτω άκρου.
Διάγνωση- Κατάγματα Σπονδύλων
Η αξιολόγηση των σπονδυλικών καταγμάτων περιλαμβάνει ακτινολογικό έλεγχο με απλές ακτινογραφίες, ο οποίος συνήθως συμπληρώνεται μέσω αξονικής τομογραφίας. Ενίοτε απαιτείται μαγνητική τομογραφία ή σπινθηρογράφημα.
Πως αντιμετωπίζονται τα κατάγματα σπονδύλων;
Α. Συντηρητική αντιμετώπιση
Ορισμένα απλούστερα κατάγματα σπονδύλων μπορούν να αντιμετωπιστούν συντηρητικά. Η θεραπεία περιλαμβάνει:
- Περιορισμό της κινητοποίησης του ασθενούς
- Αποφυγή κάμψης της σπονδυλικής στήλης και άρσης βάρους
- Αναλγητική αγωγή.
Στην πορεία εφαρμόζεται ειδικός νάρθηκας (π.χ. τύπου Boston) με τον οποίο ο ασθενής δύναται να κινητοποιηθεί. Η διάρκεια χρήσης του νάρθηκα εξαρτάται από τον τύπο του κατάγματος και την εξέλιξη της διαδικασίας της πόρωσης, η οποία εκτιμάται με ακτινογραφίες σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα.
B. Σπονδυλοπλαστική/ Κυφοπλαστική
Τα σπονδυλικά κατάγματα αντιμετωπίζονται με δύο σύγχρονες μεθόδους:
- Την σπονδυλοπλαστική
- Την κυφοπλαστική
Πρόκειται για μία διαδερμική μέθοδο, ελάχιστης επεμβατικότητας, χωρίς τομές. Ο ασθενής μετά την αναισθησία, τοποθετείται μπρούμητα. Υπό ακτινολογικό έλεγχο, δύο βελόνες- οδηγοί εισάγονται στον σπόνδυλο που έχει σπάσει.
Σπονδυλοπλαστική- Ποια διαδικασία ακολουθείται;
Κατά την σπονδυλοπλαστική, η ανάταξη, δηλαδή η αποκατάσταση του ύψους του σπονδύλου, επιτυγχάνεται μέσω της θέσης του ασθενούς. Στη συνέχεια μέσω των οδηγών γίνεται έγχυση ειδικού λεπτόρρευστου τσιμέντου, το οποίο γρήγορα (10 λεπτά) γίνεται συμπαγές.
Κυφοπλαστική- Ποια διαδικασία ακολουθείται;
Κατά την κυφοπλαστική, η ανάταξη του σπονδύλου γίνεται μέσω ενός ειδικού μπαλονιού, το οποίο εισάγεται εντός του σπονδύλου δια των ειδικών οδηγών. Το μπαλόνι φουσκώνεται και διατείνεται με σκοπό να επαναφέρει το ύψος του σπονδύλου. Στη συνέχεια, το μπαλόνι ξεφουσκώνεται και αφαιρείται αφήνοντας μία κοιλότητα στο σπονδυλικό σώμα. Διαμέσου των οδηγών γίνεται έγχυση ειδικού λεπτόρρευστου τσιμέντου, το οποίο γρήγορα (10 λεπτά) γίνεται συμπαγές.
Με τον τρόπο αυτό, επιτυγχάνεται ταυτόχρονα η αποκατάσταση του σπονδύλου και η ενίσχυσή του, προς αποφυγή ενός μελλοντικού κατάγματος.
Περιορισμοί
Σπονδυλοπλαστική:
• Δεν συνιστάται σε νέους ασθενείς
• Δεν μπορεί να διορθώσει την κύφωση της σπονδυλικής στήλης αλλά μόνο να εμποδίσει την περαιτέρω επιδείνωσή της
Κυφοπλαστική:
• Δεν είναι δυνατή η εφαρμογή της σε συντριπτικά κατάγματα ή σε κατάγματα σε έδαφος μη ελεγχόμενης οστεοπόρωσης
Πλεονεκτήματα της μεθόδου
- Διόρθωση κύφωσης σπονδυλικής στήλης (κυφοπλαστική)
- Άμεση υποχώρηση του πόνου
- Γρηγορότερη μείωση ή και διακοπή αναλγητικής αγωγής
- Άμεση κινητοποίηση
- Μείωση κινδύνου επιπλοκών όπως η θρόμβωση
Κίνδυνοι
Η σπονδυλοπλαστική/κυφοπλαστική είναι μία ασφαλής μέθοδος. Όπως σε κάθε χειρουργική επέμβαση, σπάνια μπορεί να επέλθει κάποια μόλυνση. Η παράλυση των κάτω άκρων είναι εξαιρετικά σπάνια. Σπάνια, μπορεί να διαφύγει μικρή ποσότητα τσιμέντου εκτός του σπονδυλικού σώματος, χωρίς να δημιουργείται πρόβλημα, εφόσον δεν βρίσκεται εντός του σπονδυλικού σωλήνα.
Γενικές πληροφορίες
Η επέμβαση πραγματοποιείται συνήθως υπό γενική αναισθησία. Ο ασθενής ενδεχομένως παραμένει για μία ημέρα στο νοσοκομείο.
Β. Διαδερμική εσωτερική οστεοσύνθεση
Η εσωτερική οστεοσύνθεση, αποτελεί μέθοδο εκλογής για την αντιμετώπιση πολύπλοκων σπονδυλικών καταγμάτων, κυρίως σε νέα άτομα. Πρόκειται για μια χειρουργική μέθοδο ελάχιστης επεμβατικότητας. Μέσω τομών 1 εκ, βελόνες οδηγοί εισάγονται υπό ακτινοσκοπικό έλεγχο εντός των σπονδύλων πάνω και κάτω από το κάταγμα ή και στον ίδιο τον σπασμένο σπόνδυλο. Με τη βοήθεια των οδηγών αυτών εισάγονται εντός των σπονδύλων βίδες από τιτάνιο και στη συνέχεια οι βίδες συνδέονται μεταξύ τους με ράβδους τιτανίου. Ουσιαστικά δημιουργείται μία ‘’γέφυρα’’, η οποία μεταφέρει το βάρος εκτός του σπασμένου σπονδύλου, επιτρέποντας την αποκατάστασή του.
Η μέθοδος της εσωτερικής οστεοσύνθεσης επιτρέπει την άμεση κινητοποίηση ασθενών με βαριά κατάγματα σπονδύλων, ενώ δύναται να συνδυαστεί κατά περίπτωση με τη μέθοδο της κυφοπλαστικής. Σε νέους ασθενείς, τα υλικά της οστεοσύνθεσης αφαιρούνται έπειτα από 3- 9 μήνες, με σκοπό τη διατήρηση της κινητικότητας της σπονδυλικής στήλης.
Γενικές πληροφορίες
Η επέμβαση πραγματοποιείται συνήθως υπό γενική αναισθησία. Ο ασθενής παραμένει για μία ημέρα στο νοσοκομείο.
Η Ναταλία Ρενιέρη είναι Ορθοπεδικός Χειρουργός – Τραυματολόγος και εξειδικεύεται στην Ελάχιστα Παρεμβατική Χειρουργική Σπονδυλικής Στήλης. Ο Γεώργιος Ρενιέρης είναι Ορθοπεδικός Χειρουργός – Τραυματολόγος και έχει ειδίκευση στην Ορθοπεδική Τραυματολογία Σπονδυλικής Στήλης. Κλείστε ραντεβού για μια άμεση διάγνωση και θεραπεία.
