Τα κατάγματα των σπονδύλων οφείλονται σε δύο βασικά αίτια:
α) Τραυματισμός (πτώση, αυτοκινητιστικό ατύχημα κλπ.)
β) Οστεοπόρωση
Ένα σπονδυλικό κάταγμα συνήθως συνοδεύεται από άλγος στην πλάτη/ μέση, ή άλγος το οποίο αντανακλά στα κάτω άκρα. Σπάνια, μπορεί να συνοδεύεται από διαταραχές της αισθητικότητας (μούδιασμα) και της κινητικότητας (αδυναμία/ παράλυση) του κάτω άκρου.
Διάγνωση
Η αξιολόγηση των σπονδυλικών καταγμάτων περιλαμβάνει ακτινολογικό έλεγχο με απλές ακτινογραφίες, ο οποίος συνήθως συμπληρώνεται μέσω αξονικής τομογραφίας. Ενίοτε απαιτείται μαγνητική τομογραφία ή σπινθηρογράφημα.
Αντιμετώπιση
Α. Συντηρητική αντιμετώπιση
Ορισμένα απλούστερα σπονδυλικά κατάγματα, μπορούν να αντιμετωπιστούν συντηρητικά. Η θεραπεία περιλαμβάνει αρχικά περιορισμό της κινητοποίησης του ασθενούς, αποφυγή κάμψης της σπονδυλικής στήλης και άρσης βάρους καθώς και αναλγητική αγωγή. Στην πορεία εφαρμόζεται ειδικός νάρθηκας (π.χ. τύπου Boston) με τον οποίο ο ασθενής δύναται να κινητοποιηθεί. Η διάρκεια χρήσης του νάρθηκα εξαρτάται από τον τύπο του κατάγματος και την εξέλιξη της διαδικασίας της πόρωσης, η οποία εκτιμάται με ακτινογραφίες σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα.
B. Σπονδυλοπλαστική/ Κυφοπλαστική
H σπονδυλοπλαστική και η κυφοπλαστική αποτελούν δύο σύγχρονες μεθόδους αντιμετώπισης των σπονδυλικών καταγμάτων. Πρόκειται για μία διαδερμική μέθοδο, ελάχιστης επεμβατικότητας, χωρίς τομές. Ο ασθενής μετά την αναισθησία, τοποθετείται μπρούμητα. Υπό ακτινολογικό έλεγχο, δύο βελόνες- οδηγοί εισάγονται στον σπόνδυλο που έχει σπάσει.
Κατά την σπονδυλοπλαστική, η ανάταξη, δηλαδή η αποκατάσταση του ύψους του σπονδύλου, επιτυγχάνεται μέσω της θέσης του ασθενούς. Στη συνέχεια μέσω των οδηγών γίνεται έγχυση ειδικού λεπτόρρευστου τσιμέντου, το οποίο γρήγορα (10 λεπτά) γίνεται συμπαγές.
Κατά την κυφοπλαστική, η ανάταξη του σπονδύλου γίνεται μέσω ενός ειδικού μπαλονιού, το οποίο εισάγεται εντός του σπονδύλου δια των ειδικών οδηγών. Το μπαλόνι φουσκώνεται και διατείνεται με σκοπό να επαναφέρει το ύψος του σπονδύλου. Στη συνέχεια, το μπαλόνι ξεφουσκώνεται και αφαιρείται αφήνοντας μία κοιλότητα στο σπονδυλικό σώμα. Διαμέσου των οδηγών γίνεται έγχυση ειδικού λεπτόρρευστου τσιμέντου, το οποίο γρήγορα (10 λεπτά) γίνεται συμπαγές.
Με τον τρόπο αυτό, επιτυγχάνεται ταυτόχρονα η αποκατάσταση του σπονδύλου και η ενίσχυσή του, προς αποφυγή ενός μελλοντικού κατάγματος.
