Με τον όρο “Κατάγματα καρπού & άκρας χείρας”, αναφερόμαστε σε κατάγματα ενός η περισσοτέρων οστών που βρίσκονται στην περιοχή του καρπού και της άκρας χείρας (κερκίδα, ωλένη, οστάρια καρπού, μετακάρπια, φάλαγγες δακτύλων).

Α. Κάταγμα του περιφερικού άκρου της κερκίδας (πχ. κάταγμα Colles).

Αποτελούν το συνηθέστερο κάταγμα στην περιοχή του καρπού. Προκαλούνται συνήθως από την προσπάθεια του ατόμου να στηριχθεί με το χέρι για να προφυλαχθεί από την πτώση. Εμφανίζονται συνήθως με πόνο και πρήξιμο στην περιοχή του καρπού, ενώ σε περιπτώσεις παρεκτοπισμένων καταγμάτων, ο καρπός φαίνεται παραμορφωμένος. Σε περίπτωση υποψίας εφαρμόστε μόνο πάγο και απευθυνθείτε σε ορθοπεδικό

Διάγνωση

Η διάγνωση γίνεται με απλές ακτινογραφίες. Ενίοτε απαιτείται αξονική ή μαγνητική τομογραφία.

Αντιμετώπιση

Τα κατάγματα αυτά, ανάλογα με την μορφή τους, την παρεκτόπιση, την ηλικία και την υγεία του ασθενούς μπορεί να αντιμετωπιστούν ή συντηρητικά είτε χειρουργικά.

Συντηρητική αντιμετώπιση

Αρχικά, αν υπάρχει παρεκτόπιση του κατάγματος, πραγματοποιείται ανάταξη μέσω ειδικών χειρισμών. Στη συνέχεια τοποθετείται κατάλληλος γύψος, έως ότου φύγει το πρήξιμο, οπότε και αντικαθίσταται με ειδικό, ελαφρύτερο συνθετικό νάρθηκα (cast). Ο νάρθηκας διατηρείται συνήθως για 6 εβδομάδες. Πραγματοποιούνται τακτικοί ακτινολογικοί έλεγχοι. Κατά τη διάρκεια χρήσης του νάρθηκα δεν επιτρέπεται η επιβάρυνση του άκρου.

Χειρουργική αντιμετώπιση

 Ενδείξεις

• Πολύπλοκο κάταγμα που επηρεάζει την άρθρωση του καρπού
• Μεγάλη παρεκτόπιση που δεν ανατάσσεται κλειστά
• Διαταραχές αισθητικότητας/ κινητικότητας δακτύλων
• Νέος ασθενής

Υπάρχουν διάφορες χειρουργικές προσεγγίσεις, ανάλογα με τη μορφή του κατάγματος. Η συνήθης προσέγγιση αφορά την συγκράτηση του κατάγματος μέσω ειδική ανατομικής πλάκας και βιδών τιτανίου, η οποία τοποθετείται μέσω μίας μικρής τομής στον καρπό.

Πλεονεκτήματα χειρουργικής προσέγγισης

• Άμεση κινητοποίηση και φόρτιση του άκρου, καθώς σπανίως χρησιμοποιείται νάρθηκας.
• Βέλτιστη αποκατάσταση των αρθρικών επιφανειών, με αποτέλεσμα να μειώνεται ο κίνδυνος περιορισμού της κινητικότητας της άρθρωσης του καρπού.

Κίνδυνοι

Όπως σε κάθε χειρουργική επέμβαση, σπάνια μπορεί να επέλθει κάποια μόλυνση ή να προκληθεί τραυματισμός κάποιου νεύρου (μέσο νεύρο) ή αγγείου (κερκιδική αρτηρία).

Γενικές πληροφορίες

Η επέμβαση πραγματοποιείται συνήθως υπό περιοχική αναισθησία. Δεν απαιτείται η παραμονή του ασθενούς στο νοσοκομείο. Η πλάκα και οι βίδες, συνίσταται να αφαιρούνται μετά από 1 περίπου χρόνο, ιδίως στους νέους ασθενείς. Σε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικία μπορούν να μην αφαιρεθούν χωρίς να προκληθεί κάποιο πρόβλημα.

Β. Κατάγματα άκρας χείρας

Πρόκειται για μια μεγάλη ομάδα καταγμάτων, το καθένα από τα οποία έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Ενδεικτικά αναφέρουμε το κάταγμα του σκαφοειδούς, το οποίο προκαλείται μετά από πτώση επί της άκρας χείρας. Η διάγνωση του απαιτεί ακτινογραφικό έλεγχο και έλεγχο με αξονική τομογραφία. Ανάλογα με τη μορφή του μπορεί να αντιμετωπιστεί συντηρητικά με γύψο/ νάρθηκα ή χειρουργικά, με βίδα συμπίεσης.

Τα κατάγματα των μετακαρπίων προκαλούνται από πτώση ή συχνά λόγω χτυπήματος σε σκληρή επιφάνεια. Η διάγνωση γίνεται συνήθως με απλές ακτινογραφίες. Ανάλογα με τη μορφή τους μπορεί να αντιμετωπιστούν συντηρητικά με γύψο/ νάρθηκα ή χειρουργικά, με πλάκα και βίδες τιτανίου.

Τα κατάγματα των δακτύλων συνήθως αντιμετωπίζονται συντηρητικά, με χρήση ειδικού νάρθηκα, εκτός από περιπτώσεις πολύπλοκων ή ανοικτών καταγμάτων.